Rim traži da vratimo Geringove slike
Državni tužilac iz Bolonje zahteva da Srbija vrati vredna umetnička dela koja je dobila 1949. kao ratnu odštetu od saveznika umesto svojih opljačkanih umetnina. Reč je o delima koje je kupio Gering
Jedan od prostora u kojem su skladištene umetnine uzete od nacista
ITALIJANSKO državno tužilaštvo pri Osnovnom sudu u Bolonji zatražilo je od Srbije da vrati osam slika iz Narodnog muzeja, ekskluzivno saznaju „Novosti“ od izvora bliskih pravosuđu. Ta dela je Jugoslavija 1949. dobila kao ratnu reparaciju, na ime štete pretrpljene od nemačkih nacista, italijanskih fašista i drugih okupatora, kažu srpski pravnici i istoričari umetnosti.
U optužnici se „za dela koja proizilaze iz delikta krađe i pronevere“ okrivljuju četiri italijanska stručnjaka i dva bivša rukovodioca Narodnog muzeja koji su 2004. i 2005. u Bolonji i Bariju organizovali izložbu „Od Karpaća do Kanaleta, italijansko umetničko blago iz Narodnog muzeja u Beogradu“. Optužba je utoliko čudnija, jer je izložba organizovana kao projekat međudržavne saradnje na najvišem nivou. U njenoj realizaciji su učestvovala italijanska ministarstva, vrhunski stručnjaci, banke i naravno policija, carina i osiguravajuća društva. A tužilac kao dokaz kriminalnih radnji navodi katalog izložbe, čiji su autori većim delom italijanski stručnjaci, a predgovor mu je napisao tadašnji ambasador Italije u Beogradu! U katalogu je zabeležena procena italijanskih stručnjaka da dela apeninskih slikara u Narodnom muzeju nisu naročito vredna, pa je još nejasniji motiv da se one traže ovako grubo i nediplomatski.
– Čudno je kako to da tokom godina zajedničkih priprema i meseci, koliko je trajala izložba u Italiji, niko nije primetio ništa sumnjivo u slikama koje je Jugoslavija, ili preciznije Srbija, dobila kao simboličnu ratnu reparaciju – kaže Nikola Kusovac, dugogodišnji kustos Narodnog muzeja, sada u penziji. – Naime, Srbiji i njenim građanima nikada nije vraćeno ono što je opljačkano u ratu. Ovakav zahtev italijanskog tužioca izgleda kao revizija istorije.
Srpski pravni stručnjaci uočili su grešku u optužnici, koja tvrdi da su sporne slike zapadni saveznici dali Jugoslaviji u „postupku restitucije“. Taj pravni izraz znači vraćanje u prethodno stanje. Pošto pre rata slike nisu bile u Narodnom muzeju, bolonjski tužilac smatra da treba da budu vraćene Italiji. Međutim, srpski pravnici ističu da on nije pročitao katalog izložbe, koji navodi kao dokaz, gde lepo piše da je slike od zapadnih saveznika dobila Komisija za reparacije pri vladi FNRJ. A reparacija znači odšteta slične vrednosti umesto pokradenih umetnina iz Srbije, koje nisu pronađene. (Novosti)